w sprawie wystąpienia do Prezesa Rady Ministrów o przyznanie emerytury specjalnej
Krajowa Rada Sądownictwa (KRS) zwraca się do Prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej o przyznanie emerytury specjalnej Panu Hubertowi Andrzejowi Błaszczykowi, byłemu sędziemu Sądu Rejonowego w Świebodzinie, w wysokości uposażenia sędziego w stanie spoczynku w piątej stawce awansowej, na podstawie art. 82 ust. 1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1631 ze zm.).
Pan Hubert Andrzej Błaszczyk objął w 1979 r. urząd sędziego Sądu Rejonowego w Świebodzinie, następnie awansował tam na stanowisko przewodniczącego wydziału cywilnego oraz wiceprezesa sądu. Od 1980 r. aktywnie działał w NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego odmówił podpisania deklaracji lojalności wobec władz komunistycznych i kontynuował działalność opozycyjną w podziemiu. W 1982 r. został aresztowany i skazany przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na cztery lata pozbawienia wolności za działalność antyreżimową, co skutkowało wydaleniem ze służby sędziowskiej decyzją Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 1982 r. W 1994 r. Sąd Najwyższy uniewinnił go od wszystkich zarzutów, a w uznaniu zasług otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2007 r.) oraz Krzyż Wolności i Solidarności (2017 r.). Pomimo uniewinnienia, skutki decyzji o wydaleniu ze stanu sędziowskiego nie zostały uchylone, pozbawiając Pana Błaszczyka statusu sędziego i prawa do uposażenia w stanie spoczynku.
Przypomnieć w związku z tym należy, że na podstawie art. 6 ust. 1 Ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 1997 r. Nr 124, poz. 782) dobrodziejstwem stanu spoczynku obdarzeni zostali wszyscy sędziowie, którzy przed wejściem w życie tej ustawy nabyli prawo do emerytury lub renty. Wśród beneficjentów ustawy znaleźli się sędziowie, którzy aktywnie wspierali reżim komunistyczny w latach 50. , wydając wyroki polityczne lub współpracując z aparatem represji.
Jedynie w 56 przypadkach pozbawiono prawa do stanu spoczynku za pełnienie służby lub pracę w komórkach organizacyjnych formacji stosujących terror i represje wobec osób działających na rzec suwerenności i niepodległości Państwa Polskiego w latach 1944-56 na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1997 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.
Poniżej przedstawiamy przykłady sędziów stalinowskich, którzy korzystali z uposażenia w stanie spoczynku mimo udokumentowanej działalności na rzecz reżimu komunistycznego.
Bogdan Dzięcioł - skazany za zbrodnię sądową wyrokiem z dnia 19 marca 2024 roku, polegającą na pozbawieniu życia młodego pilota Edwarda Pytko w wykonaniu kary śmierci przez sąd w 1952 roku, w którego składzie orzekał, na karę 5 lat pozbawienia wolności (zmarł przed uprawomocnieniem się wyroku).
Czesław Szablowski - zachował prawo do uposażenia w stanie spoczynku pomimo potencjalnej współpracy z sowieckimi organami represyjnymi takimi jak oddział drogowy i milicja ochotnicza Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych ZSRR w latach 40-tych;
Władysław Grędziński - zachował prawo do uposażenia w stanie spoczynku, mimo potencjalnych powiązań z aparatem bezpieczeństwa mających charakter „walki z reakcyjnym podziemiem”;
Józef Ilnicki - zachował prawo do uposażenia w stanie spoczynku, mimo uczestnictwa w działalności formacji („bataliony niszczycielskie”) wspieranej przez Sowietów w latach 1943-44;
Oswald Sznepf - rozpoczął karierę w sądownictwie w 1945 roku początkowo jako sekretarz Wojskowego Sądu Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego a następnie, będąc sędzią Wojskowego Sądu Rejonowego w Kielcach skazał 5 osób na karę śmierci za działalność niepodległościową, z czego jedną osobę na podstawie wyroku wydanego przez tego sędziego zamordowano. Oswald Sznepf co prawda nie doczekał stanu spoczynku, jednakże uposażenie po nim pobierała wdowa po nim - Bogumiła Sznepf.
Powyższe przypadki – wymienione i wyłącznie przykładowo (rzecz dotyczy także wielu innych) – pokazują, że osoby, które aktywnie uczestniczyły w represjach lub współpracowały z organami bezpieczeństwa PRL lub ZSRR, dostąpiły prawa do pełnego uposażenia sędziowskiego.
Warto też podnieść, iż również żaden z kilkuset sędziów stosujących represje sądowe w czasie stanu wojennego i okresie bezpośrednio po nim następującym nie został pozbawiony prawa do uposażenia sędziowskiego w stanie spoczynku.
W przeciwieństwie do nich, Pan Hubert Andrzej Błaszczyk, represjonowany za walkę o wolność i prawa człowieka, pozostaje pozbawiony tego prawa z powodu decyzji z 1982 r., opartej na unieważnionym w 1994 r. wyroku.
KRS motywuje niniejszy wniosek rażącą niesprawiedliwością wynikającą z utrzymywania skutków represji komunistycznych wobec Pana Huberta Andrzeja Błaszczyka pozostających w rażącej dysproporcji z traktowaniem sędziów, którzy wspierali reżim komunistyczny, skazując niewinne osoby lub będąc powiązani z innymi organami aparatu represji, a pobierających uposażenie w stanie spoczynku po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 r.
Przyznanie emerytury specjalnej w wysokości uposażenia sędziego w stanie spoczynku w piątej stawce awansowej stanowiłoby odpowiednią formę zadośćuczynienia za doznane krzywdy oraz uznania zasług Pana Błaszczyka dla demokratycznych przemian w Polsce. Taki akt byłby zgodny z zasadą sprawiedliwości oraz duchem Konstytucji RP, która w preambule podkreśla konieczność naprawy krzywd wyrządzonych przez system totalitarny.
Wniosek opiera się na art. 82 ust. 1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który umożliwia przyznanie emerytury specjalnej w wyjątkowych przypadkach. Przepis ten stanowi podstawę prawną do zaadresowania szczególnych okoliczności sprawy Pana Błaszczyka, w której skutki represji komunistycznych nie zostały w pełni naprawione.
Rzeczpospolita Polska nie powinna akceptować stanu rzeczy, w którym utrzymuje się przywileje komunistycznych zbrodniarzy, pozostając obojętnym na losy wiernych synów i córek, prawdziwych patriotów, takich jak wzorcowo niezawisły i niezależny sędzia Hubert Andrzej Błaszczyk, bezprawnie pozbawiony stanowiska. Przyznanie mu emerytury specjalnej naprawiłoby historyczną niesprawiedliwość, uhonorowało jego poświęcenie i potwierdziło zaangażowanie Polski w sprawiedliwość oraz konstytucyjne wartości. Krajowa Rada Sądownictwa apeluje do Prezesa Rady Ministrów o pozytywne rozpatrzenie niniejszego wniosku, co pozwoliłoby na usunięcie części skutków decyzji z 1982 r. i uznanie doniosłego wkładu Pana Huberta Andrzeja Błaszczyka w dorobek Niepodległej Rzeczypospolitej.
